En'âm Sûresi
Hakkında

Mushafta 6. sırada yer alan bu sûre 55. sırada nazil olmuş Mekkî bir sûre’dir.

Yüz altmış beş âyet-i kerîmedir. 

Elhamdülillah ile başlar. 

Böyle başlayan ve hepsi de Mekki olan beş sure vardır. 

Bunlar; Fatiha, Enâm, Kehf, Sebe ve Fâtır Sureleridir. 

Bunların herbirinin Fatiha’nın bir yeni bölümünün tefsirinin başlangıcı olduğu düşünülebilir. 

Bu surede Allah’ın vahdaniyeti ve tevhid delilleri işlenir.

10. veya 11. yılda ve hepsi bir kerede nazil olmuştur. Maide suresinde ehli kitabın yiyecekleri ve cidali anlatılıyordu, burada da müşriklerin yiyecekleri ve cidali söz konusu olmuş. 

En‘âm sûresi tevhid inancı açısından Bakara sûresiyle, peygamberliğin ispatı bakımından Âl-i İmrân sûresiyle, âhiret inancı açısından bir sonraki A‘râf sûresiyle, ahlâk ilkeleri bakımından İsrâ ve Lokmân sûreleriyle, eti yenilen ve yenilmeyen hayvanlara ait yasaklar açısından da bir önceki Mâide sûresiyle yer yer konu ve muhteva benzerlikleri gösterir.

Surenin iki özelliği vardır: Bu kadar uzun bir surenin tek seferde indirilmiş ve meleklerle (70 veya 100 bin melekle) indirilmesi. (Elmalılı Hamdi Yazır)

Mekke döneminde inmiştir. Kuvvetli görüşe göre, 91, 92, 93, 151, 152 ve 153. âyetler Medine’de inmiştir. 165 âyettir. Adını, 136, 138 ve 139. âyetlerde yer alan “el-En’âm” kelimesinden almıştır. En’âm, koyun, keçi, deve ve sığır cinsi ehli hayvanları ifade eden bir kelimedir. Sûrede başlıca tevhide, adalete, peygamberliğe, ahirete dair meseleler ile küfrün ve batıl inançların reddi ve bazı temel ahlâk kuralları konu edilmektedir.(Kuran Yolu Tefsiri)

Konusu
Ağırlıklı olarak Allah’ın birliği (tevhid), ilim, irade, kudret, adalet gibi sıfatları; peygamberlik, vahiy, yeniden dirilme, müşrik ve inkârcı zümrelerin bâtıl inançlarının reddi, doğru inanca ulaşmanın yolları vb. itikadî konulardır. Sûrede ayrıca Hz. Peygamber’in şahsına ve risâletine yapılan itirazlar cevaplandırılmış, uğradıkları sıkıntılar yüzünden kaygıya ve üzüntüye kapılan Hz. Peygamber ile arkadaşlarına teselli ve ümit verilmiştir. Hz. İbrâhim’in, aklıyla ve gözlemleriyle Allah’ın varlığı ve birliği hakkında kesin bilgi ve inanca ulaşmasını anlatan âyetler İslâm âlimlerinin özellikle ilgisini çekmiştir. Ayrıca 151-153. âyetleri İslâm ahlâkının başta gelen kurallarını ihtiva etmektedir.

Fazileti
Faziletine ilişkin bazı rivayetler nakledilmiştir. Bu sûrenin inişine 70.000 meleğin eşlik ettiğini bildiren yukarıdaki hadis bunlardan biridir. Başka bir rivayette Hz. Ömer’in, “En‘âm sûresi Kur’an’ın seçkin sûrelerinden biridir” dediği (Dârimî, “Fezâilü’l-Kur’ân”, 17) ve faziletini önemle vurguladığı; Hz. Ali’nin de okuyan kimsenin Allah’ın rızâsını kazanacağını ifade ettiği yolunda rivayetler vardır (bk. İbn Atıyye, II)



En'âm Sûresi Notları